Szlak Zabytków Średniowiecza - inaczej Szlak Cystersów, gdyż na trasie turyści poznają miejsca i budowle, powstałe właśnie dzięki Cystersom. Szlak ten obejmuje 11 nadmorskich miejscowości: Darłowo, Dąbki, Dobiesław, Jeżyce, Słowino, Boleszewo, Krupy, Stary Jarosław, Kowalewice, Barzowice i Cisowo. Łącznie trasa liczy ponad 100 kilometrów.
Darłowo - to miejscowość, o której pierwsze wzmianki pochodzą z 1205 rok. Miasto zachowało średniowieczny układ urbanistyczny z centralnym rynkiem. Gród otoczony był basztami, murami i gotyckim zamkiem - obecnie muzeum Zamek Książąt Pomorskich. W 1321 rozpoczęto także budowę kościoła Mariackiego.
W Dąbkach na ul. Sztormowej 4 znajdziemy chałupę rybacką z charakterystycznym murem pruskim. Chałupa została zbudowana ok. połowy XIX w (1855r.), być może na miejscu wcześniejszego obiektu z 1764r. Pierwotnie dom wchodził w skład dwubudynkowej zagrody rybackiej. Była to chałupa szachulcowa, szerokofrontowa z wysokim dachem dymnikowym i trzcinowym oraz komorą dymną na poddaszu. Obecnie dom po remoncie, ściany przemurowane z namalowana konstrukcją ryglową, ale dach oryginalny kryty trzciną. Chałupa stanowi relikt budownictwa rybackiego na Pomorzu Środkowym.
Następnym miejscem na Szlaku Cystersów jest wieś Dobiesław z gotyckim kościołem parafialny pod wezwaniem Matki Bożej Częstochowskiej z XV wieku. Kościół został przebudowany w drugiej połowie XIX wieku, wewnątrz znajduje się granitowe aspersorium z XV wieku. Dzwon kościelny jest z 1805 roku.
We wsi można zobaczyć budownictwo zagrodowe z XIX wieku oraz budynek plebanii z 1890 roku.
W Krupach znajdziemy zabytkową chałupę oraz kościół pod wezwaniem Matki Boskiej Ostrobramskiej z przełomu XIV/XV wiek. Kościół stanowi unikatowy - w skali europejskiej - przykład gotyckiej budowli sakralnej, składającej się z murowanej wieży i ryglowej nawy z późnośredniowieczną obmurówką. Wartość tego obiektu podnosi oryginalna więźba dachowa oraz snycerskie opracowanie drewnianego szkieletu nawy. We wnętrzu zachowały się elementy zabytkowego gotyckiego, renesansowego i barokowego wyposażenia. Obiekt dostępny z zewnątrz. Możliwość zwiedzania wnętrza za zgodą księdza proboszcza.
Założona w XIII wieku wieś Słowino będzie kolejnym punktem Szlaku. Po wschodniej stronie drogi Darłowo - Karwice kościół p.w. Podwyższenia Krzyża Św. - murowany, jednonawowy, który w 1808 roku w czasie pożaru wsi spłonął został odbudowany w latach 70-tych XIX wieku. Przy kościele dawny cmentarz ewangelicki z pozostałościami nagrobków i pomnika ku czci poległych w I wojnie światowej. Msze św. w niedziele: 10.00, w dni powszednie: poniedziałek-wtorek 8.00, środa-sobota 17.00 (latem 18.00)
Wieś o licznych zagrodach w charakterze szachulcowym. Coroczny lipcowy festyn ludowo - rzemieślniczy „Budowa Chaty”.
Z niej warto się udać do Boleszewa, w którym zachował się charakterystyczny układ przestrzenny w formie rozległej rzędówki. W centralnej części wsi kościół gotycki p.w. Najświętszego Serca Jezusowego, zbudowany ok. 1500r. (wieża), 1915r. (nawa). Obiekt zabytkowy z wystrojem wnętrza wraz z otoczeniem (jeden nagrobek z 1908 r. i zachowane 3 pomnikowe dęby). Msze św. w niedziele: 11.30.
W Starym Jarosławiu powinniśmy zajrzeć do zabytkowego kościoła wzniesionego w XIV wieku. Kościół p.w. Św. Krzyża w stylu gotyckim, murowany, jednonawowy. Wnętrze zawiera ołtarz, ambonę, rzeźbę „Chrystus Ukrzyżowany” z XVII wieku. Styl barokowy, kropielnica granitowa z XV wieku. Dawny cmentarz to obecnie plac przykościelny z zachowanymi fragmentami metalowych kojców, cokołów, metalowych krzyży. Obiekt mieści się pod numerem 26. Msze św. w niedziele: 11.30, w dni powszednie: wtorek, środa 9.00, poniedziałek, czwartek-sobota 16.00 (wiosna/jesień 17.00, lato 18.00)
Na szlaku zabytków średniowiecza znajduje się również założone w XIII wieku Cisowo z wybudowanym w XIV wieku kościołem.
Ostatnia aktualizacja - Listopad 2021 r.
Za zmiany w powyższych danych redakcja www.wicie.pl nie odpowiada.